دکتر نوبخت توسعه را پاسخی به آلام ناشی از جنگ‌های جهانی و رهایی از استعمار می‌داند و بر این نکته تأکید می‌کند که ایران با توجه به محدودیت‌های خاص خود، باید یک مدل توسعه بومی و “اقتضایی” تعریف کند که با فرهنگ و قانون اساسی آن همخوانی داشته باشد، حتی اگر این مدل با نظریه‌های رایج جهانی متفاوت باشد.
نوبخت موانع اصلی توسعه در ایران را نه در اسناد بالادستی (مانند قانون اساسی)، بلکه در عدم اجرای صحیح این اسناد و موانع فرهنگی می‌داند. او به نبود اجماع و الگوی یکپارچه توسعه حتی در بین گروه‌های سیاسی مختلف اشاره می‌کند. همچنین، او بر اهمیت تعامل با جهان خارج برای دستیابی به توسعه واقعی تأکید می‌کند و کندی پیشرفت ایران را ناشی از عدم انطباق با تغییرات جهانی می‌داند.
اتخاذ توسعه ای که ممکن از با نگاه نظری متفاوت باشد
او در این گفت و گو به طرح سوال هایی بس مهم می پردازد: «اما با کدام استراتژی ما به آن توسعه‌ای که جمهوری اسلامی از بین انواع تفکرها و مفاهیم توسعه پذیرفته است، می‌توانیم برسیم؟ بالاخره از این ۱۲-۱۳ مکتب اقتصادی و از سه نظام اقتصادی موجود، ما بالاخره کدام هستیم و اسناد فرادست ما در این مسئله چه می‌گوید؟به نظر می‌رسد با محدودیت‌هایی که جمهوری اسلامی ایران دارد، باید توسعهٔ خاص خودش را تعریف کند. بنابراین امروز باید واقع‌بینانه‌تر عمل کنیم و به دنبال یک توسعه اقتضایی باشیم که در این فرهنگ و با این قانون اساسی عملیاتی باشد که ممکن است با نگاه نظری‌ای که ما نسبت به توسعه داریم، متفاوت باشد.»
اقلیت اکثریت را باطل می داند؛ اقلیت می خواهد یک تنه در برابر دنیا بایستد
از نظر نوبخت «الگوی بومی‌ای که در تاریخ و جغرافیای جمهوری اسلامی ایران قابل تعبیه، بروز و تعیّن باشد، شدنی است.» او می ادمه می دهد: « اما این الگوی بومی از یک طرف با تعارض‌های بیرونی مواجه است و از طرفی به همان میزان با تعارض‌های درونی هم مواجه است. تعارض درونی کجاست؟ آن گروه توسعه (مقدمه ای بر الگوی مطلوب توسعه ایرانی – اسلامی)» بخوانید.