مزارع پرورش ماهیان خاویاری برای بحران کاهش تراز آب خزر آماده شوند

ناصر کرمی راد روز دوشنبه در حاشیه گردهمایی پرورش دهندگان ماهیان خاویاری گیلان در بندر انزلی به خبرنگار ایرنا گفت : تغییرات اقلیمی طی سال‌های اخیر در دستور کار سازمان شیلات ایران قرار گرفته است از این‌ رو با توجه به شرایط اینک باید برای مقابله با تنش آبی آمادگی لازم را داشته باشیم.

وی اضافه کرد: کاهش تراز آب دریای خزر طبق شرایط اقلیمی اجتناب ناپذیر است، شمال دریای خزر (در قسمت روسیه) نیز بیشترین تاثیر را از این شرایط خواهد برد اما در نقاط مختلف با توجه به عمقی که دریا در سواحل جنوبی این دریاچه دارد ما نیز از این شرایط متاثر خواهیم شد.

مدیر کل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخائر ژنتیکی آبزیان شیلات ایران خاطر نشان کرد: چند مزرعه پرورش ماهیان خاویاری که به طور مستقیم آب خود را از دریای خزر تامین می‌کردند با کاهش تراز آب مجبور به انتقال ایستگاه‌های پمپاژ به سمت نقاط عمیق تر شدند.

وی گفت: مشکلاتی که در این زمینه برای پرورش دهندگان ایجاد می شود بیشتر بُعد مسافت برای تامین آب خواهد بود به همین منظور باید برای تغییرات شرایط اقلیمی خود را آماده کرده و برنامه ریزی لازم را داشته باشیم تا بتوانیم تنش آبی را پشت سر بگذاریم.

وی تاکید کرد: یکی از راهکارهای شیلات ایران حرکت به سمت افزایش راندمان تولید با ایجاد مکانیزاسیون، محدود کردن توسعه افقی و استفاده از توسعه عمودی است و در این راستا سعی شده با چرخش آب، نیاز آبی را به حداقل رسانده اما تولید و راندمان با همان شرایط، دانش و تکنولوژی حفظ شود.

کرمی راد اضافه کرد: سیستم مداربسته حداقلی آب و حداکثر تولید را با باز چرخانی آب در دستور کار قرار دادیم ضمن اینکه باید به این نکته توجه داشت با بستن رودخانه ولگا نخستین لطمه‌ متوجه روسیه خواهد بود چرا که سطحی‌ترین قسمت خزر در بخش شمالی این دریاچه است که عمق آن از ۲ متر تا ۳۰ متر می‌رسد.

وی در ادامه از فعالیت نزدیک ۲۰۰ مزرعه پرورش ماهیان خاویاری شناسنامه‌دار در کشور خبر داد و افزود: از این تعداد ۳۵ مزرعه خرد و خانگی است که عموما در استان گیلان قرار دارد.

این مزارع خرد در گیلان به دلیل بازار محلی برای این محصول از توسعه بهتری برخوردارند.

وی هدف گذاری شیلات ایران را بر تولید ۲۰ هزار تن گوشت و ۱۴۰ تن خاویار دانست و تصریح کرد: ۱۶۵ مزرعه نیز در ۲۲ استان کشور به صورت صنعتی در صنعت پرورش ماهیان خاویاری فعالیت دارند که در استانهایی مانند ایلام، لرستان، گیلان و مازندران پروژه‌هایی بزرگ را هدفگذاری کرده اند.

کرمی راد با اشاره به تنوع اقلیمی کشور گفت: رشد سالانه ماهیان خاویاری در استان گیلان ۲ تا ۲ و نیم کیلو، در سایر استانها سه تا سه و نیم کیلو و در مزارع پرورش ماهیان خاویاری هرمزگان این عدد به چهار تا چهار و نیم کیلو می رسد که مزیتی نسبی برای این محصول بشمار می رود.

وی تصریح کرد:  اگر در گیلان ماهی خاویاری ۲ ساله به وزن می‌رسد در آن استان‌ها یک ساله به وزن مورد نظر می رسد  که برای ما  اقتصادی‌تر است و این نشان می دهد که این صنعت در ایران در حال گسترش است.

وی درخصوص کیفیت محصولات تولید شده با آب دریا و آب شیرین نیز گفت: خاویار تولید شده در آب شیرین از نظر کیفیت دست کمی از خاویار تولید شده در کنار دریای خزر ندارد، هم اکنون در استان فارس خاویاری تولید می‌شود که تقریبا با خاویار تولیدی در دریای خزر همتراز است. ما پتانسیل خاویاری خوبی در ایران داریم اما باید معیارهای زیادی که در کیفیت محصول تولیدی وجود دارد را رعایت کنیم.

کرمی راد اضافه کرد: سال گذشته چهار هزار و ۵۰۰ تن گوشت ماهیان خاویاری و نزدیک ۱۸ و نیم تن خاویار پرورشی در کشور تولید شد که سه و نیم تن از این خاویار به صورت رسمی از مسیر گمرک و طبق برآورد سازمان شیلات ۶ تن بصورت مسافری و سایر روش‌ها با توجه به مجوزهایی که نماینده سایتس در کشور صادر کرده خارج شده است.

کنوانسیون بین‌المللی تجارت گونه‌های جانوری و گیاهی وحشی در حال انقراض» یا سایتس یک معاهده چند جانبه برای حفاظت از# جانوران و گیاهان در معرض خطر است.

وی گفت: طبق آمار فائو در سال ۲۰۲۰ ما در تولید گوشت ماهیان خاویاری رتبه چهار دنیا را داشتیم که رتبه نخست از آن کشور چین است که با اختلاف بسیاری با سایر کشورها قرار دارد، بعد از آن کشورهای ارمنستان، روسیه و ایران هستند که در این میان محصولات تولیدی ما با روسیه و ارمنستان تقریباً در یک سطح قرار دارد.

وی در مورد گردهمایی برگزار شده در انزلی نیز گفت: در این نشست که به صورت حضوری با پرورش دهندگان ماهیان خاویاری برگزار شد چالش‌ها و مشکلات و موضوعات جدیدی مطرح شد که در دستور کار قرار می‌گیرد.